Sportbeleid in de wacht:
Kamer kritisch, kabinet voorzichtig
Auteur: Arie Martijn Schenk
Op dinsdag 1 juli sprak de vaste Kamercommissie voor Volksgezondheid, Welzijn en Sport met de nieuwe staatssecretaris Judith Tielen (Jeugd, Preventie en Sport) over het landelijke sportbeleid. Het was het eerste uitgebreide debat sinds haar aantreden. In de Thorbeckezaal van de Tweede Kamer volgden veel belangstellenden het debat vanaf de publieke tribune – onder wie ook diverse vertegenwoordigers van sportverenigingen en Daniel Klijn van de RVVB. Voor hen was dit een belangrijke graadmeter: wat mogen we in deze demissionaire fase nog verwachten?
BOSA overtekend, DUMAVA geen volwaardig alternatief
Voor sportbestuurders sprong één onderwerp er direct uit: de BOSA-regeling. In 2025 is het beschikbare budget van €74 miljoen inmiddels ruimschoots overvraagd – er is voor €114,7 miljoen aan aanvragen binnengekomen. Het loket is gesloten, en nieuwe aanvragen kunnen pas vanaf 5 januari 2026 worden ingediend. De druk op BOSA wordt deels opgevangen door de regeling voor verduurzaming van maatschappelijk vastgoed (DUMAVA), die sinds dit jaar ook openstaat voor sportaccommodaties. Maar vanuit de Kamer kwam forse kritiek op deze verschuiving. Inge van Dijk (CDA) noemde de afbouw van BOSA exemplarisch voor hoe plannen van dit kabinet in de praktijk niet goed uitpakken. “DUMAVA is geen goed alternatief – veel zaken vallen er voor verenigingen buiten.” Ze benadrukte dat investeren in sportinfrastructuur geen luxe is, maar een essentiële voorwaarde om sport mogelijk te maken.
“Dit kabinet verdient een dikke onvoldoende”
Regeldruk: tijd voor actie
Ook het dossier regeldruk leidde tot frustratie. Hoewel er gewerkt wordt aan vermindering, riep Van Dijk op tot snelheid en tastbare stappen. “Maak het niet weer een onderzoeksproject van twee jaar. Zoek naar laaghangend fruit, pak het concreet aan. Denk aan een centraal loket voor vergunningen bij wielerkoersen die meerdere gemeenten doorkruisen.” Daniel Klijn van de RVVB, die het debat vanaf de publieke tribune volgde, vatte het na afloop kernachtig samen: “Het is wachten op een nieuw kabinet voor grote wijzigingen. Het lijkt erop dat deze staatssecretaris geen grote veranderingen meer doorvoert.”
“De staatssecretaris past op de winkel en was afwachtend”
Politieke reflectie: ambities botsen op bezuinigingen
De toon in het debat was op meerdere momenten kritisch richting het kabinetsbeleid. Michiel van Nispen (SP), die de Kamer binnenkort verlaat, stelde onomwonden: “Sport en bewegen verbindt, en de bezuinigingen zijn dom en kortzichtig. De beweegdeelname neemt af, overal zijn signalen van mensen met een beperking of lage inkomens die afhaken. Dit kabinet verdient een dikke onvoldoende.” Inge van Dijk benadrukte dat het CDA de Sportwet niet als doel op zich ziet, maar dat het door het grillige beleid van de afgelopen jaren inmiddels wel noodzakelijk is geworden. Ze waarschuwde, net als Mohandis (GroenLinks–PvdA), voor het spanningsveld tussen hoge ambities en krimpende budgetten. “Wees eerlijk: het kan niet allebei. De basis is niet op orde.” Mohandis vroeg zich tijdens het debat af: “Gaat deze staatssecretaris op de winkel passen, of pakt ze door?” Hij pleitte voor een wettelijk geborgde plek voor sport, vergelijkbaar met cultuur en bibliotheken. Ook nodigde hij Tielen uit om – net als haar voorganger Karremans – een bardienst te draaien bij een sportvereniging.
Na afloop zei hij: “De afdronk is zoals we hadden verwacht. De staatssecretaris past op de winkel en was afwachtend. Dit hele kabinet heeft sport nooit echt belangrijk gemaakt. We moeten nu hopen op een kabinet dat sport écht op de agenda zet, met duidelijke doelstellingen. De cijfers kachelen achteruit. Ik blijf me inzetten voor het versterken van de sportinfrastructuur en voor betaalbare energierekeningen voor clubs, maar van dit kabinet hoeven we het komende jaar niets meer te verwachten.”
Vervolg en vooruitblik
Hoewel het kabinet demissionair is, deed staatssecretaris Tielen nog wel enkele toezeggingen. Ze stuurt de Kamer in het vierde kwartaal van 2025 een brief over de voortgang rondom het verminderen van regeldruk. Voor het kerstreces volgt een brief over bestuursaansprakelijkheid en de gesprekken die zij daarover voert met VSG, VNG en Achmea.
Voor Prinsjesdag komt er een overzicht van de DUMAVA-aanvragen die het afgelopen jaar zijn ingediend, en in het voorjaar van 2026 wordt een stappenplan voor de Sportwet gepresenteerd.
Voor sportverenigingen is het zaak om in deze overgangsfase alert te blijven. De inhoudelijke steun voor sport is in de Kamer breed voelbaar, maar zolang er geen nieuw kabinet is, blijft de uitvoering hangen in vertraging en voorzichtigheid. Duidelijke keuzes – of het nu gaat om financiering, regelgeving of wetgeving – zullen moeten wachten op een volgend regeerakkoord.
DUMAVA is geen alternatief voor de BOSA
De BOSA subsidieert véél meer dan alleen de verduurzaming van bestaande gebouwen. Ook kleding, onderhoud, kosten van toegankelijkheid etc. worden vanuit de BOSA gesubsidieerd. De DUMAVA gaat maar een klein deel van dergelijke kosten subsidiëren. In afwijking van de BOSA kan de DUMAVA alleen maar ‘vooraf’ worden aangevraagd, dus niet met terugwerkende kracht over investeringen die al zijn gedaan.
Het zou kunnen dat de DUMAVA-regeling in 2025 wordt aangepast, maar op dit moment geldt dat het subsidiebedrag minimaal €5.000 is (bij maximaal 3 losse maatregelen) en minimaal €25.000 bij een integraal project. Verduurzamingsmaatregelen worden op basis van een passend verduurzamingsadvies uitgevoerd. Een belangrijke keuze is of je een aanvraag doet voor losse verduurzamingsmaatregelen of voor een zogenaamd integraal project. Bij losse maatregelen is de subsidie 20% van de projectkosten, het energieadvies en het energielabel. Bij een integraal verduurzamingsproject neem je meer maatregelen die ook moeten leiden tot een bepaalde standaard, zoals bijvoorbeeld een energielabel B. Bij een integraal verduurzamingsproject is de subsidie 30% van de projectkosten, het energieadvies en het energielabel samen.
